Gemeente Amsterdam

Afgelopen maand verzorgde Het Leertheater in samenwerking met Gemeente Amsterdam de basistraining Opvang & Nazorg. Deze twee trainingsdagen, georganiseerd voor zowel inwoners als groepen vrijwilligers en gebiedsmakelaars in Amsterdam Nieuw-West, biedt handvaten om elkaar te ondersteunen na een ingrijpende gebeurtenis. Zodat alle buurtbewoners beter in staat zijn om na een incident het gesprek met een slachtoffer aan te gaan, met een nog sterker gevoel van verbondenheid en lokale veerkracht als resultaat.

Er hangt een gemoedelijke sfeer in het buurthuis in Nieuw-West. De ambtenaren kletsen wat met de buurtbewoners, nippend van hun Marokkaanse thee. Iedereen is nieuwsgierig naar de twee jonge mannen van Het Leertheater (‘Krijgen we een show?’) die hen zometeen de theaterzaal in zullen roepen. Vandaag worden Luca en Tim bijgestaan door nieuwe aanwinst Charlie, die naast actrice ook als psycholoog is opgeleid. Want al belooft het een gezellige dag te worden, de onderwerpen die worden aangesneden zijn niet altijd mals. Gelukkig heeft de dag een fijne start.

Ook in de theaterzaal, waar Tim en Luca de theatrale aftrap spelen, zet de fijne sfeer zich voort. Ontspannen kijken de ambtenaren en bewoners naar de twee heren die verschillende situaties uitspelen. De vraag: hoe leg je het beste contact met iemand die iets heftigs heeft meegemaakt, bijvoorbeeld een gewapende overval? Na het rollenspel neemt iemand uit het publiek het woord. ‘Hartstikke herkenbaar dit. Dit maken we dagelijks mee, die verschillende manieren van communiceren en de emoties die daarbij komen kijken.’ De groep geeft een stuntelende Tim dan ook enthousiast aanwijzingen wanneer hij contact probeert te maken met Luca, de overvallen winkeleigenaar. Met resultaat.

Dat dat resultaat niet uit de lucht komt vallen, blijkt wel uit de eigen ervaringen van de deelnemers. Iedereen is wel eens in aanraking gekomen met iemand die iets heftigs heeft meegemaakt of heeft zelf in een spannende situatie gezeten, zowel de ambtenaren als de inwoners. ‘Het ene moment ben je bezig een buurtfeest te organiseren, het volgende moment ben je iets aan het aanhoren dat ook iets met jou doet,’ zegt een vrouw op de eerste rij. De rest knikt instemmend. Maar hoe ga je hier samen over in gesprek, en welke taal kun je gebruiken om ervoor te zorgen dat de ander zich gezien en gehoord voelt?

Samen met Tim en Luca gaat de groep op onderzoek uit, en aan het einde van de training hebben zich al verschillende mooie situaties voorgedaan. Zo vertelt een deelneemster tijdens een kringgesprek over een eigen ervaring waar ze nog steeds zichtbaar door aangedaan is. De rest van de groep voelt dit feilloos aan en past direct alles wat ze geleerd hebben toe, met een mooi moment van saamhorigheid als gevolg.

Bij de tweede trainingsdag wordt de focus een stapje verder gelegd: het geruststellen. Charlie deelt als psycholoog haar kennis over de verschillende soorten stressreacties; de normale reacties die je als mens kan hebben als een abnormale gebeurtenis (zoals een kort lontje, angstig gedrag of slecht slapen). In de gesprekken na een ingrijpende gebeurtenis kan stress op verschillende manieren tot uiting komen. De deelnemers krijgen eerst theorieles over deze verschillende reacties, en handvaten over hoe ze hier het beste mee om kunnen gaan.

Na de nodige kennis te hebben opgedaan komen de deelnemers langs bij Charlie, Luca en Tim, die in deze casus alledrie getuigen waren van een schietpartij met dodelijke afloop, maar een heel andere stressreactie hebben. Zo heeft Tim ‘vermijden’, Luca ‘herbeleven’ en Charlie ‘hyperalertheid’. Al deze reacties vragen net een andere manier van geruststellen. De deelnemers konden hierdoor hun nieuwe kennis direct uitproberen en in de praktijk brengen, wat ze erg goed beviel.

Na afloop van de tweede trainingsdag waren er veelal positieve geluiden te horen. Men had veel nieuwe inzichten opgedaan en veel geleerd, waarbij de overgang van theorie naar praktijk en de afwisseling tussen alle vormen die voor Het Leertheater zo kenmerkend is erg waardeerden. ‘We hadden al veel in onze bagage, maar nu voelt dat nog steviger. Dit geeft echt een houvast voor de toekomst!’ De band tussen de buurtbewoners in Nieuw-West is nog verder versterkt.

Review deelnemer:

“Zojuist de 2 daagse training nazorg afgerond. Ik heb dit als zeer prettig ervaren.  De training mag als zeer geslaagd worden gezien.”